7η Προπόνηση του Συλλόγου μας, Κυριακή 27 Μαϊου

Την Κυριακή 27 Mαϊου 2012, στον ανοιχτο χωρο προπονησεων μας στα Καμίνια Πειραιά, πραγματοποιήθηκε η 7η Προπόνηση του Συλλόγου μας για το 2012.

Μελη του Συλλόγου μας ειχαν την ευκαιρία να εκπαιδευτουνε σε μερος της επικειμενης παρουσιασης του Συλλόγου μας στο Αρχαιολογικό φεστιβαλ GALLO ROMAN DAYS , της Γαλλίας, την προσεχές Σαββατοκύριακο 2 & 3 Ιουνίου 2012. 

"The death of King Rhesus of Thrace: A Homeric example of military incompetence", Article by Mr Stefanos Skarmintzos on "SPERO NEWS"

The American News Agency "SPERO NEWS" , hosts for one more time an article by Mr Stefanos Skarmintzos (Author and member of our Association) which refers to the King Rhesus of Thrace. The Article contains photo of our recent Mycenean Sword reconstruction.

You can Read the Article  HERE

" HOPLITE TACTICS: THE HOPLITE PHALANX " , Article by Mr Periklis Deligiannis

Article by Mr Periklis Deligiannis

An  impressive  reenactment  of  a  hoplite  phalanx  fighting  in  a  dense  formation(assigned  kindly  by  the  Historical  Association  Koryvantes  –  the  arms  and  armour  were  constructed  by  the  armourer  Dimitris  Katsikis).

The  hoplite  way  of  war  as  it  is  known  from  the  sources  of  the  Classical  period,  had  been  formed  until  the  Persian  wars  (490-479  BC).  When  the  hoplite  armies  of  two  rival  city-states  prepared  for  battle,  their  hoplites  formed  the  phalanx,  in  a  short  distance  apart  and  usually  in  closed  formation.  In  this  formation,  each  hoplite  had  an  area  of  about  one  square  meter  in  order  to  fight  and  manoeuvre.  The  hoplites  could  be  arrayed  in  an  open  formation,  if  needed  (open  formation  was  used  during  the  march  to  the  field  of  battle  or  if  the  enemy  line  had  to  be  covered  in  length).  In  this  case,  the  distance  between  the  hoplites  increased  alength  the  front  of  the  phalanx  and  also  apeak,  in  the  “depth”  of  the  phalanx  (which  is  the  number  of  ranks).  On  the  other  hand,  if  the  phalanx  had  to  turn  to  the  famous  compact  and  unbreakable  “shieldwall”,  the  hoplites  were  approaching  one  another  so  that  their  shoulders  touched  (very  close  or  dense  formation).  This  was  the  proper  formation  when  the  phalanx  had  to  put  more  pressure  on  the  opponent  or  to  ensure  its  best  possible  defence.  It  was  the  perfect  closed  formation  (although  it  had  some  disadvantages)  because  the  unprotected  right  side  of  the  hoplite  was  covered  by  the  shield  of  his  fellow  hoplite  to  his  right.  Thus  was  formed  an  unbreakable  and  compact  array  which  was  based  on  the  solidarity  of  the  combatants.

The  mission  of    the  “champions”  (“promachoi”)  of  the  Heroic  Age  (Late  Mycenaean  and  Geometric  Age)  –  which were  the  best  and  most  noble  fighters  who  fought  in  front  of  the  other  warriors  –  were  no  longer  the  duels  to  death  with  the  champions  of  the  enemy.  Their  current  mission  was  to  maintain  the  tenacity  of  their  hoplite  phalanx  and  to  kill  the  opposing  champions  in  order  to  weaken  and  burst  the  enemy  phalanx.  Because  of  their  mission,  the  champions  were  arrayed  in  the  first  rank  (line)  of  the  phalanx,  holding  in  reality  the  same  position  as  in  the  irregular  line  of  the  Geometric  period.

Hoplite  phalanx  of  eight  ranks  (“depth”)  in  battle  formation.

The  bravest  and  more  robust  hoplites  arrayed  with  the  champions,  in  the  front  ranks  of  the  phalanx.  With  the  pass  of  time,  the  more  robust  hoplites  used  to  line  up  on  the  right  wing  of  the  phalanx  and  secondarily  on  the  left.  The  causes  of  this  trend  were  the  following.  The  hoplite  phalanx  consisted  of  three  main  sections:  the  center,  the  right  wing  (or  “horn”)  and  the  left  wing.  The  right  wing  was  the  most  honored  position  in  the  phalanx,  and  it  was  always  staffed  by  elite  hoplites.  This  was  because  most,  if  not  all  of  the  phalanx  was  based  on  the  right  wing.  The  main  cause  of  this  situation  was  the  trend  of  the  hoplites  of  the  whole  phalanx,  to  fall  out  of  line  during  the  battle,  non-consciously  in  that  direction,  in  order  to  cover  their  vulnerable  right  side.  But  there  were  no  other  hoplites  on  the  right  of  those  who  were  lined  up  at  the  right  edge  of  the  phalanx,  to  protect  them  with  their  shields.  Given  this  situation,  the  extreme  hoplites  on  the  right  had  to  be  necessarily  the  strongest  of  the  phalanx.  If  they  were  defeated  during  the  conflict,  the  whole  phalanx  would  be  dissolved.  For  that  reason,  the  commander  of  the  phalanx  was  usually  on  the  right  wing,  with  most  of  the  champions.

If  the  hoplite  phalanx  consisted  of  a  coalition  of  forces  of  various  city-states,  the  right  wing  was  composed  mainly  by  the  troops  of  the  most  powerful  cities.  Such  cities  were Sparta,  Athens,  Argos,  Thebes,  Syracuse,  Acragas,  Taras,  Miletus,  etc.,  which  also  would  gain  most  from  the  eventual  victory  of  the  alliance.  For  example,  during  the  battle  of  Plataea  against  the  Persians  (479  BC),  the  Spartans  manned  the  Greek  right  wing  because  of  their  fighting  skills.  The  hoplites  of  Athens,  the  second  most  powerful  city,  occupied  the  left  wing  (as  it  was  usual  for  the  second  strongest  power).

Here  the  hoplites  of  the  above  mentioned  phalanx  have  formed  dense  formation  (very  close  formation)  with  contraction  of  the  ranks  (lines)  from  8  to  4.

The  “rear-rank  custodians”  (‘epistatai  ouragoi’)  were  other  elite  hoplites  of  the  phalanx,  arrayed  in  the  rear  rank  (line).  They  were  usually  veterans  with  great  fighting  experience.  Their  main  objective  was  to  maintain  order  and  cohesion  of  the  phalanx,  by  overseeing  it  from  the  rear  rank.  Their  main  mission  was  to  prevent  the  despondency  of  the  younger  hoplites,  who  were  arrayed  mainly  in  the  medium  lines  of  the  phalanx.  The  hoplites  of  the  rare  lines  (ranks)  were  generally  called  “rear-rankers”  (ouragoi)  and  were  responsible  for  maintaining  the  cohesion  of  the  phalanx,  by  “encouraging”  the  hoplites  of  the  front  lines  even  with  the  edges  of  their  spears  (!)  If  the  phalanx  was  attacked  from  the  rear,  the  mission  of  the  rear-rankers  was  its  protection.  If  the  enemy  managed  to  outflank  the  phalanx  or  similarly  exploit  gaps  in  its  line,  the  rear-rankers  turned  about-face  and  thus  they were  now  the  champions  of  the  phalanx.

Iranian  archer.  This  unshielded  and  unarmored  type  of  combatant  (which  formed  the  bulk  of  the  Achaemenid  army)  could  not  confront  efficiently  the  Greek  hoplite.

The  front  of  the  hoplite  phalanx  had  to  be  at  least  equal  in  length  to  the  enemy  front,  to  prevent  the  outflanking  of  the  phalanx.  If  there  was  a  surplus  of  hoplites,  the  commander  of  the  phalanx  extended  its  front,  so  that  its  wings  would  try  to  outflank  the  opposing  phalanx,  smashing  it  from  the  rear.  The  gaps  which  occured  between  the  individual  divisions  of  the  phalanx  during  the  march  to  the  battlefield,  were  a  major  danger  for  it.  Usually  they  appeared  at  the  contact  points  of  the  center  and  the  two  horns/wings.  If  the  phalanx  consisted  of  a coalition of  troops  of  allied  states  (such  as  the  allied  Greek  phalanx  at  Plataea),  the  gaps  usually  appeared  at  the  contact  points  of  these  individual  “national”  divisions.  These  gaps  were  due  often  to  the  lack  of  coordination  of  the  commanders  of  the  divisions,  especially  when  they  were  originated  from  different  city-states.

Other  major  causes  of  the  gaps  in  the  phalanx  were:  The  morphology  of  terrain  in  which  every  individual  division  moved  and  fought.  The  enemy  pressure,  usually different  as  well  for  every  individual  division.  And  finally,  the  diferrent  speed  of  march  to  the  battlefield  for  every  individual  division.  Enemy  units  could  penetrate  to  these  gaps  and  thus  could  reach  the  rear  of  the  phalanx.  Thus  the  phalanx  was  usually  destroyed  by  the  dual  hostile attack  (front  and  rear).

Helmet  of  the  Corinthian  type,  popular  to  the  Greek  and  non-Greek  hoplites  of  the  8th-5th  cent.  BC.

The  number  of  the  ranks  of  the  hoplite  phalanx  depended  on  the  length  of  the  front  of  the  opposing  army,  on  the  fighting  skills  of  the  enemy  and  other  parameters.  A  typical  hoplite  phalanx  had  a  “depth”  of  four,  eight,  twelve  or  sixteen  ranks  (lines).  The  depth  of  eight  was  probably  the  most  common,  as  it  is  also  inferred  by  the  writings  of  Asklepiodotos.  The  classical  Spartans  (Lacedaemonians)  were  the  exception  to  the  rule,  fixing  the  number  of  their  ranks  not  as  a  multiple  of  4,  but  of  6  (the  same  feature  appears  in  all  the  subdivisions  of  the  Spartan  army).  Instead  of  the  eight  or  the  sixteen  ranks  of  the  other  Greek  phalanxes,  the  most  common  depth  of  the  Lacedaemonian  phalanx  were  the  six  or  the  twelve  ranks.  This  distribution  was  due  to  the  military  prowess  of  the  Spartan  citizens  (“omoioi”)  and  secondarily  to  the  the  military  prowess  of  the  other  categories  of  Lakedaemonian  hoplites  (“ypomeiones”,  “perioikoi”,  resident  aliens  etc.).  Six  Spartan/  Lakedaemonian  ranks  were  usually  enough  for  the  defeat  of  any  other  Greek  hoplite  phalanx  with  a  depth  of  eight  ranks.

The  commanders  of  the  phalanx  were  often  on  the  horns  of  dilemma  between  its  increase  in  length  at  the  expense  of  its  depth,  or  vice  versa.  The  two  “dimensions”  of  the  hoplite  phalanx  were  of  the  same  importance  in  tactics, and  this  caused  the  tactical  dilemma.  If  the  ranks  (lines)  of  the  phalanx  lacked  in  number  against  the  enemy  ranks,  its  front  could  be  cracked  (“pararrixis”),  due  to  the  “weight”  of  the  enemy  ranks.  If  the  cross-ranks  of  the  phalanx  lacked  in  number  against  the  enemy  cross-ranks,  then  it  was  threatened  by  envelopment.

Hoplite phalanx  of  the  fourth  cent.  BC  marching  in  a  relatively  open  formation.  Note  that  the  old  Corinthian  helmets  have  been  replaced  by  Laconian,  Boeotian,  Thracian,  Phrygian,  and  Attic/Athenian  types.

The  hoplite  phalanx  could  only  fight  in  a  lowland  or  semi-lowland  terrain.  It  was  almost  impossible  to  march  and  fight  in  a  mountainous  terrain.  The  opposing  hoplite  armies  were  usually  of  the  same  numerical  strength  (approximately).  But  during  the  Persian  wars,  the  front  of  the  vast  Achaemenid  Persian  army  was  unprecedented  by  Greek  standards.  The  Spartans  managed  to  confront  the  Persian  army  at  Thermopylae  with  the  same  length  of  front,  because  of  the  narrow  passage.  At  Plataea,  the  Achaemenid  warriors  were  probably  twice  as  much  as  the  Greek  allies.  However,  the  Greek  army  had  sufficient  numbers  to  line  up  in  a  front  of  approximately  equal  length  to  that  of  the  Persian  front,  reducing  however  significantly  its  ranks  (lines).

PERIKLIS  DELIGIANNIS

BIBLIOGRAPHY-SOURCES

(1)  Herodotus:  Histories.

(2)  Xenophon:  The Polity of  the  Lacedaemonians.

(3)  Plutarch:  Parallel  Lives.

(4)  Diodorus:  Historical  Library.

(5)  Hammond  N.:  A  History  of    Greece    to  322    BC, Oxford  1959.

Visit Author's Website HERE

6η Προπόνηση του Συλλόγου μας, Κυριακή 13 Μαϊου

Την Κυριακή 13 Μαίου 2012 ο Σύλλογός μας πραγματοποίησε μία ακόμη προπόνηση στα πλαίσια της προετοιμασίας για την εκδήλωσή μας στη Γαλλία.

Το αντικείμενο της προπόνησης ήταν η οπλιτοδρομία. Για να πραγματοποιηθεί η δραστηριότητα σωστά και με ασφάλεια σημαντκή και ουσιαστική  ήταν η συμβολή της Κυρίας Έφης Καστελοριού.

Η Κυρία Καστελοριού είναι αθλήτρια και κριτής Αγώνω Στίβου του ΣΕΓΑΣ.  Ηρθε από την ακριτκή μας Ρόδο για να μας συνδράμη. Μας προσέφερε πρώτα την απαραίτητητη θεωρητική κατάρτηση.

Κατόπιν μας δίδαξε την σωστή προθέρμανη για δρομείς. Η οπλιτοδρομία βασικά είναι ένας αγώνας δρόμου με τη διαφορά ότι ο δρομέας μεταφέρει πρόσθετο βάρος.

Μετά την προθέρμαση σειρά ειχε η εκμάθηση του σωστου τρόπου τρεξίματος. Αυτό ειναι ουσιαστικό να γίνει σωστά για να αποφεύγουν οι αθλούμενοι τις κακώσεις. Κατόπιν έγινε η εξάσκηση με τη χρήση οπλιτικής ασπίδας.

Ευχαριστούμε την Κυρία Καστελοριού για τους κόπους στους οποίους υπεβλήθει για να μας βοηθήσει.  Η ακριτική μας Δωδεκάνησος θα έχει συμβάλει καθοριστικά στην σωστή μας παρουσία στην "Πέραν των Αλπεων Γαλατία". Αξιος φόρος τιμής στους Αρχαϊκούς Ροδίους που άνοιξαν τους θαλάσσιους δρόμους για τη Δύση.

ΚΟΡΥΒΑΝΤΕΣ: Συνέντευξη στο "ΚΑΝΑΛΙ ΕΝΑ" Κεντρικής Ελλάδος, 16 Απριλίου 2012

Δείτε το νέο Βιντεο , με απόσπασμα απο την Συνεντευξη που εδωσε ο Σπύρος Μπάκας, Προεδρος του Συλλόγου μας στο "ΚΑΝΑΛΙ ΕΝΑ" Κεντρικής Ελλάδος (κεντρικο Δελτίο ειδήσεων 16 Απριλίου 2012) και στην Δημοσιογράφο Λιλή Ντεβενέ.


Παρουσιάζεται το προφίλ και οι Δράσεις του Συλλόγου με εστίαση στην Πειραματική Αρχαιολογία ως βασικό πυλώνα των δραστηριοτήτων μας.

Association "KORYVANTES" on "Gallo-Roman Days" , June 2 &3 2012, Official Banner

Σας προσκαλούμε όλους! 
Vous êtes tous invités! 
You are all invited!

Δημοσίευση Μελέτης στο Περιοδικό "ANCIENT WARFARE MAGAZINE"

Ο Σύλλογός μας βρίσκεται στην ιδιαίτερα ευχάριστη θέση να ανακοινώσει την δημοσίευση της Μελέτης του για την Αποκατάσταση Οπλίτη της Αρχαϊκής Εποχής (8ος με 5ος Αιώνας π.Χ) στο γνωστο Περιοδικό "ANCIENT WARFARE MAGAZINE" Τεύχος Απριλίου 2012 , (VOL VI issue 1). 


Μέσα απο το άρθρο του Ερευνητή/Κατασκευαστή και μέλους του Συλλόγου μας κου Δημητριου Κατσικη επιχερειται μια Καινοτόμα προσεγγιση στον άγνωστο οπλισμό του Αρχαϊκού Έλληνα Οπλίτη μεσα απο την πειραματική ανακατασκευή εντυπωσιακών τμημάτων θωράκισης μοναδικών στον κόσμο.  Χρησιμοποιήθηκαν υλικά, εργαλεία  και μέθοδοι κατασκευής της εποχής, για την παραγωγή τμηματων οπλισμού όπως περιμηρίδες, περιβραχιόνιο, ζώμα,κωδωνόσχημος θώρακας, μήτρα, ταρσοφυλακτήρες, περικνημίδες, Οπλιτική Ασπίδα, σύνθετο Φολιδωτό κράνος με γείσο, ενω ο παραπάνω οπλισμός δοκιμάστηκε κατ'επανάληψη για την λειτουργικότητα και την ευχρηστία του. Ο Οπλισμός ανήκει στο μέλος του Συλλόγου μας κυριο Αντώνιο Αλλιάδη.


Το Περιοδικό "ANCIENT WARFARE MAGAZINE" , αποτελεί το κορυφαίο διεθνώς περιοδικό Στρατιωτικής Ιστορίας του Αρχαίου Κόσμου. Σε αυτο το τεύχος η θεματική ενότητα αφορα τον Πόλεμο στην Αρχαϊκη Εποχή "From Heroes to Hoplites :Warfare in Ancient Greece" φιλοξενωντας μεταξυ αλλων άρθρα διακεκριμενων συγγραφέων και ερευνητών όπως των Murray Dahm ,  Paul McDonnel-Staff.


Η δημοσίευση της Μελετης του Συλλόγου μας αποκτα ιδιαιτερη αξία μιας και ειναι η πρώτη φορα διεθνώς κατα την οποία πειραματικη αποκατασταση Αρχαϊκου Οπλισμού τυγχανει διεθνούς αναγνώρισης και αποδοχής προβαλλόμενη ως πρότυπο ανακατασκευής.

Association KORYVANTES on "Ancient Warfare Magazine" "From Heroes to Hoplites, W...

Participation de l’Association d’Histoire Vivante KORYVANTES au Festival Archéologique International « LES JOURNEES GALO-ROMAINES »

Chers amis,

Nous sommes heureux d'annoncer la participation de l’Association d’Histoire Vivante KORYVANTES au Festival Archéologique International « LES JOURNEES GALO-ROMAINES » qui est organisé par le Musée de SAINT ROMAIN EN GAL et le Ministère de la Culture de la République Française.

Le festival aura lieu le weekend du 2 et 3 Juin 2012 aux locaux du Musée situé dans la ville historique de Vienne près de Lyon en France.

Le festival international « LES JOURNEES GALLO-ROMAINES » fonctionne sous des normes techniques et historiques strictes imposées par la communauté académique française. Le musée Saint-Roman en Gal reçoit chaque année des milliers de visiteurs et reste sous l'œil de la communauté universitaire internationale étant donné qu’à travers de ces activités, un grand nombre d'études et de projets d’archéologie expérimentale sont réalisés. Le nombre moyen de visiteurs atteint le chiffre de 30.000.

Pendant les deux jours du festival notre association effectuera 4 manifestations qui comprendront les suivants :
Action de Phalange Hoplitique, Duel Hoplitique, Pancrace, Hoplitodromie, conflit de Phalange contre Légion, ainsi que des conférences pour le public.

En moins d'une année, notre Association est appelée à représenter la Grèce dans un événement culturel international, ce qui prouve que, dans la sècheresse culturelle de notre époque, un effort persistant et sérieux en combinaison avec amour et respect à la tradition peuvent porter ses fruits.

Vous êtes tous invités!

Περιοδικό "ΜΑΧΕΣ & ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ", Τεύχος Μαϊου - Ιουνίου 2012.

Αγαπητοί φίλοι


Αναζητήστε στα περίπτερα το περιοδικό "ΜΑΧΕΣ & ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ", τεύχος Μαϊου - Ιουνίου 2012.


Στις σελίδες του φιλοξενείται άρθρο του Ιστορικού Ερευνητή και μέλους του Συλλόγου μας , κου Στέφανου Σκαρμίντζου, με θέμα :"Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ 331 πΧ". Αναλύεται η εξέγερση της Σπάρτης κατά του Μεγάλου Αλεξάνδρου και η ήττα της στην Μεγαλόπολη, που επιτάχυνε την παρακμή της κραταιάς πόλης-κράτους της Αρχαιότητας. Το άρθρο κοσμείται με φωτογραφίες Οπλιτών του Συλλόγου μας.

5η Προπόνηση του Συλλόγου μας, Κυριακή 29 Απριλίου

Την Κυριακή 29 Απριλίου 2012, στον ανοιχτο χωρο προπονησεων μας στα Καμίνια Πειραιά, πραγματοποιήθηκε η 5η Προπόνηση του Συλλόγου μας για το 2012.

Μελη του Συλλόγου μας εκπαιδευτηκαν με μεγαλη επιτυχία στις Τεχνικες κίνησης Οπλιτικής Φάλαγγας μεσα απο Παραγγέλματα , ενω ειχανε την ευκαιρία να δοκιμάσουνε καινοτόμες τεχνικες σχηματισμών.

Η μάχη της Κύμης της Ιταλίας, 524 π.Χ, αρθρο του Περικλή Δεληγιάννη

Αγαπητοί φίλοι, Δειτε το νεο Ιστολόγιο του κυριου Περικλή Δεληγιάννη, Εξαιρετικου Ιστορικου συγγραφέα -ερευνητή και φίλου το Συλλόγου μας . 
Στο άρθρο του για την Μάχη της Κυμης (524πχ) θα βρειτε μια πολύ ενδιαφερουσα προσεγγιση για την περιφημη μαχη μεταξυ Κυμαιων και Ετρουσκο-Ιταλων.
Το Αρθρο κοσμειται με φωτογραφία οπλίτη του Συλλογου μας.
Ο Περικλης Δεληγιαννης εχει διαπρεψει στον χωρο της Ιστορικης Ερευνας με σειρα δημοσιευσεων , αρθρων και βιβλίων. Ενδεικτικα ειναι τα παρακατω:

Ιστορικές Μελέτες:

1. Σπαρτιατικός στρατός, 12ος αι.-188 πΧ, Αθήνα 2007.
2. Γαλάτες, Αθήνα 2008.
3. Κινεζικός στρατός, 771 πΧ-617 μΧ, Αθήνα 2008.
4. Ιούλιος Καίσαρ, Αθήνα 2008.
5. Κλεοπάτρα Ζ΄ των Λαγιδών, Αθήνα 2009.
6. Ο ναυτικός Αγώνας της  Επανάστασης, 1821-1829, 2009.
7. Η Βυζαντινή αυτοκρατορία αντιμέτωπη με το Ισλάμ, 634-1461, Αθήνα 2009.
8. Ο Ελληνιστικός Κόσμος, από τον Αλέξανδρο έως τη Ρωμαϊκή κατάκτηση, Αθήνα 2009
9. Τρωικός πόλεμος, Αθήνα 2009.
10. Η Αλωση της Τριπολιτσάς (1821), Αθήνα 2010.

Ιστορικά Μυθιστορήματα:

1. Η Ρώμη πρέπει να καταστραφεί, Αθήνα 2007.
2. Τα άγρια άλογα της Επόνα (αποπερατώνεται)

Ακολουθεί ενα απόσπασμα του άρθρου:

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Η μάχη της Κύμης της Ιταλίας, 524 π.Χ.

23/04/2012

Ιταλός ελαφρός πολεμιστής, σε πίνακα του Peter Connolly. Ηταν ο βασικός τύπος «ψιλού» πολεμιστή στον οποίο ανήκε το μεγαλύτερο μέρος των ελαφρά οπλισμένων Ιταλών μαχίμων που επιτέθηκαν στην Κύμη. Ειδικά για τους λαούς οι οποίοι ζούσαν στην κεντρική οροσειρά των Απενίνων της ιταλικής χερσονήσου ήταν το βασικό είδος μαχίμου. Επρόκειτο για σκληραγωγημένους και επίμονους πολεμιστές οι οποίοι προκάλεσαν μεγάλα προβλήματα στην Ρώμη τους επόμενους αιώνες. Ο μάχιμος της εικόνας φέρει κράνος ιθαγενούς ιταλικού τύπου με ελληνικό λοφίο. Φέρει προστατευτικό έλασμα για τον λαιμό του και «καρδιοφύλακα» (pactorale) – έναν κυκλικό δίσκο για την προστασία του στήθους. Όμοιο δίσκο έχει αναρτημένο και στην πλάτη του. Κρατάει δύο ακόντια – ένα βαρύτερο και ένα ελαφρύτερο. Το ξίφος του είναι ελληνικού τύπου (copyright: Peter Connolly).

Το 745 π.Χ. οι Ευβοείς άποικοι που είχαν αποικήσει από χρόνια το μικρό νησί των Πιθηκουσών στα ανοικτά του κόλπου της Νεάπολης στην Ιταλία, ίδρυσαν στην απέναντι ακτή την Κύμη, την πρώτη «επίσημη» ελληνική αποικία στη μεγάλη χερσόνησο. Οι Πιθηκούσες ήταν η πρώτη, αλλά «ανεπίσημη» αποικία στην Ιταλία. Η Κύμη έλαβε το όνομα της από την ευβοϊκή Κύμη, μάλλον ως «ουδέτερη» συμβιβαστική λύση ανάμεσα στους Χαλκιδείς και τους Ερετριείς αποίκους, τους πλέον πολυάριθμους. Σύντομα η Κύμη, ενισχυμένη με νέους αποίκους από τη Χαλκίδα, την Ερέτρια, την ευβοϊκή Κύμη, την Τανάγρα, την Κήρινθο και την Ωρωπία, επεκτάθηκε στην εύφορη γη των Φλεγραίων Πεδίων στα βόρεια της. Αργότερα κατέφθασαν στην Κύμη νέοι Έλληνες άποικοι από τη Μεγάλη Ελλάδα, τη Σάμο κ.α. ιδρύοντας θυγατρικές αποικίες της και αυξάνοντας έτσι τη δύναμη και την έκταση της χώρας της. Ανάμεσα στις νέες αποικίες θα ξεχωρίσει η Νεάπολη (σημερινή Νάπολι). Σε άλλες περιπτώσεις, οι Έλληνες εγκαθίσταντο σε υπάρχοντα χωριά των ιθαγενών Αυσώνων μετεξελίσσοντας τα σε ελληνικές αποικίες όπως συνέβη στην Πομπηία, το Ηράκλειο (Herculaneum) κλπ. Έτσι τα όρια της κυμαϊκής χώρας πλησίαζαν ταχέως προς τον ποταμό Ουόλτουρνο αλλά σύντομα περιορίσθηκαν από έναν πανίσχυρο εχθρό, τους Ετρούσκους ή Τυρρηνούς όπως τους ονόμαζαν οι Έλληνες, τον λαό της Ετρουρίας (σημερινή Τοσκάνη).

Οπλίτης της Υστερης Αρχαϊκής περιόδου (6ος-αρχες 5ου αι. π.Χ.) με φολιδοθώρακα. Διακρίνεται το εσωτερικό της οπλιτικής ασπίδας.  Η εικόνα θα μπορούσε να αντιστοιχεί τοσο σε Κυμαίο,  όσο και σε Ετρούσκο οπλίτη  (ευγενική χορηγία του Συλλόγου Ιστορικών μελετών ‘Κορύβαντες‘ – η οπλοσκευή είναι έργο του δημιουργού Δημήτρη Κατσίκη).

Ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε Έλληνες και Ετρούσκους ήταν αρκετά παλαιότερος. Ο μυθογράφος Παλαίφατος (Περί Απίστων) διαβεβαιώνει ότι το θαλασσινό τέρας Σκύλλα που αντιμετώπισε ο Οδυσσέας στις περιπλανήσεις του, αντιπροσώπευε τον κίνδυνο που αντιμετώπιζαν τα ελληνικά πλοία στο Στενό της Μεσσήνης, από τους Ετρούσκους πειρατές.

Οι Τυρρηνοί κυρίευσαν όλο το Λάτιο που το κυβερνούσαν από την αποικία τους, Ρώμη (Aruma στην ετρουσκική), και εξαπλώθηκαν έως την Καμπανία στα νότια, όπου συγκρούσθηκαν με τους Κυμαίους. Το 600 π.Χ. περίπου, οι Ετρούσκοι ίδρυσαν την Καπύη (ετρουσκ. Campeva) η οποία κατέστη σύντομα μεγαλούπολη. Έπειτα με μια σειρά αποικιών (Νώλα, Μαρκίνα, Αχέρραι κ.α.) και με την κατάληψη ελληνικών αποικιών (Ηράκλειο, Πομπηία, Οπλοντίς) απομόνωσαν τη χώρα της Κύμης στη νοτιοδυτική γωνία της Καμπανίας. Στο θαλασσινό μέτωπο εναντίον των Ετρούσκων, οι Ρόδιοι αποίκισαν το 580 π.Χ. τις Λιπάρες νήσους στα βόρεια της Σικελίας από όπου επιτίθονταν συνεχώς στα ετρουσκικά πλοία. Ένα άλλο ελληνο-ετρουσκικό μέτωπο άνοιξε μέσα στον 6ο αι. π.Χ. στα σημερινά παραθαλάσσια σύνορα Γαλλίας-Μονακό-Ιταλίας. Έλληνες από τη μικρασιατική Φώκαια είχαν ιδρύσει τη Μασσαλία που με τη σειρά της ίδρυσε διάφορες αποικίες, των οποίων οι δυτικότερες ήταν οι Άμπελος και Λιμήν Μονοίκου Ηρακλέους (σημερινό Μονακό). Ως απάντηση, οι Ετρούσκοι της ναυτικής πόλης Καίρης ίδρυσαν τη Γένουα για να αποτρέψουν τον μασσαλιωτικό αποικισμό στον σημερινό κόλπο της Γένουας. Οι θαλάσσιες συρράξεις ανάμεσα σε Ετρούσκους και Μασσαλιώτες διήρκεσαν τρεις αιώνες (6^ος-3^ος αι. π.Χ.).

Νόμισμα της Νεάπολης, αποικίας της Κύμης, με έμβλημα ανθρωπόμορφου ταύρου, αγαπητό σε Έλληνες, Ετρούσκους και εντόπιους της Καμπανίας. Ο ανθρωπόμορφος ταύρος ήταν δημοφιλής και στην Κύμη και συνεπώς χρησιμοποιείτο ως έμβλημα στις επιφάνειες των ασπίδων αρκετών οπλιτών της.

Στα μέσα του 6^ου αι., η κατάκτηση της Κορσικής από τους Ετρούσκους μετά τη νίκη τους μαζί με τους Καρχηδόνιους, κατά τη ναυμαχία της Αλαλίας επί των Φωκαέων, έσφιξε ακόμη περισσότερο τον κλοιό γύρω από την Κύμη που είχε απομείνει ένα προχωρημένο οχυρό του Ελληνισμού σε έναν αλλοεθνή περίγυρο.

Ενθαρρυμένοι από την κατάκτηση της Κορσικής, οι Ετρούσκοι κινήθηκαν εναντίον της. Το 524 π.Χ., μια στρατιά από Ετρούσκους, Ούμβρους, Δαυνίους «και πολλούς άλλους βαρβάρους» όπως σημειώνει ο Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς, εμφανίσθηκε αιφνίδια στην καμπανική πεδιάδα. Ο Διονύσιος αναφέρει ότι αριθμούσε 500.000 πεζούς και 18.000 ιππείς, αριθμοί που απορρίπτονται γενικά. Προφανώς οι εχθροί δεκαπλασιάστηκαν από την αρχαία παράδοση, όπως συνήθως, προκειμένου να τονισθεί ο κίνδυνος. Ενδεχομένως αριθμούσαν 50.000 πεζούς, κυρίως ελαφρά οπλισμένους, και 1.800 ιππείς. Εξάλλου ο Διονύσιος και άλλοι συγγραφείς ήθελαν να μιμηθούν τον Ηρόδοτο και να ανακαλύψουν κάποια «παράλληλα» ανάμεσα στους Περσικούς πόλεμους στην Ελλάδα και στους Ελληνοετρουσκικούς πόλεμους στην Ιταλία. Όμως αυτή η τάση δεν μειώνει τον σοβαρότατο κίνδυνο που διέτρεξε η Κύμη και που θα αντιμετώπιζαν και άλλες ελληνικές πόλεις της Μεγάλης Ελλάδας (Κάτω Ιταλίας), όπως έχει εκτιμηθεί.

Χάρτης της Καμπανίας στο δεύτερο μισό του 6^ου αιώνα π.Χ. Τα μαύρα ορθογώνια  συμβολίζουν τις ελληνικές αποικίες ενώ τα «Χ» μέσα σε κύκλο αντιστοιχούν στις ετρουσκικές. Η διάστικτη γραμμή δείχνει τα όρια της πολιτικής χώρας της Κύμης (Cumae). Στον χάρτη διακρίνονται καθαρά οι γεωστρατηγικοί στόχοι της ετρουσκικής επέκτασης: να παραμείνουν οι ελληνικές Κύμη και Ποσειδωνία (Paestum) χωρίς εδαφική επαφή μεταξύ τους, και να απομονωθεί όσο γινόταν η Κύμη και οι αποικίες  της στο νοτιοδυτικό άκρο της Καμπανίας.

Λαμβάνοντας υπόψη τις επικράτειες και τους υποτελείς των επιτιθεμένων, τις εφεδρείες που άφησαν στις εστίες τους λόγω του διαρκούς κινδύνου που διέτρεχαν από τους Πικηνούς, Πευκέτιους, Λίγυρες και Κέλτες εχθρούς τους, τη χαμηλή πληθυσμιακή πυκνότητα των ιταλικών χωρών λόγω της πρώιμης εποχής, και άλλους παράγοντες, η ετρουσκο-ιταλική κινητοποίηση εναντίον της Κύμης ήταν εντυπωσιακή. Οι άνδρες που κινητοποιήθηκαν εναντίον της Κύμης, ήταν μεγάλο μέρος του διαθέσιμου για εκστρατεία στρατιωτικού δυναμικού της Ιταλίας από τις Άλπεις (βόρειες ετρουσκικές αποικίες) έως τη Μεγάλη Ελλάδα, με την εξαίρεση του μικρού Πικηνού ή Πικεντινής χώρας, εχθρικής στους Ετρούσκους.

Από τα έθνη των επιτιθέμενων αναφέρονται ρητά οι Ετρούσκοι, Ούμβροι και Δαύνιοι. Οι προαναφερόμενοι «πολλοί άλλοι βάρβαροι» ήταν οι υποτελείς και σύμμαχοι εκείνων: Λατίνοι και Σαβίνοι υποτελείς, Ενετοί, Λίγυρες και Πρωτο-Ινσούβρες (Κέλτες) οι οποίοι αναζητούσαν πλούσια λάφυρα, και αρκετοί Οσκοι μισθοφόροι και τυχοδιώκτες. Ηγέτες της εκστρατείας ήταν οι Ετρούσκοι της Παδανίας (κοιλάδα του Πάδου) και της ενδοχώρας της Ετρουρίας. Εχει εκτιμηθεί ότι οι Ετρούσκοι της παράκτιας Ετρουρίας δεν αναμείχθηκαν λόγω των εμπορικών σχέσεων τους με την Κύμη, αλλά πρόκειται για υπόθεση. Οι άλλοι Ιταλιώτες (οι Ελληνες της Ιταλίας) βρέθηκαν ανέτοιμοι έναντι της εκτεταμένης κινητοποίησης των εισβολέων. Θεωρείται ότι δεν πρόλαβαν να συνδράμουν την Κύμη ή μερικοί δεν το έπραξαν από φθόνο για την εύπορη Κύμη. Αποψη του γράφοντος είναι ότι αυτή η εκτίμηση δεν ισχύει εξολοκλήρου. Όπως συνάγεται από τις πηγές, οι Κυμαίοι αντιμετώπισαν την εισβολή με 12.000-13.500 πεζούς και 1.800 ιππείς, δυνάμεις τις οποίες δεν μπορούσε να διαθέτει η σχετικά μικρή Κύμη, παρότι θεωρείται ότι αυτές περιλάμβαναν αρκετούς Ιταλιώτες και Ιταλούς μισθοφόρους. Η μόνη εξήγηση είναι ότι περιλάμβαναν και στρατιωτικά τμήματα που είχαν στείλει στην Κύμη άλλες ελληνικές πόλεις.

Οι ελληνικές αποικίες της Μεγάλης Ελλάδας και της Σικελίας. Οπως φαίνεται στον χάρτη, η Κύμη είναι η βορειότερη και πλέον εκτεθειμένη (Εκδοτική Αθηνών).

Οι Κυμαίοι διαίρεσαν τον στρατό τους σε τρία μέρη, το καθένα από τα οποία αριθμούσε 4.000 ή 4.500 πεζούς και 600 ιππείς. Μόνο ένα από αυτά τα τμήματα αντιμετώπισε τους εισβολείς σε ένα στενό πέρασμα. Ο Διονύσιος δεν αναφέρει που βρίσκονταν οι υπόλοιποι μάχιμοι της Κύμης (9-10.000 άνδρες). Προφανώς θα είχαν κατανεμηθεί στη φρούρηση άλλων διαβάσεων (από όπου οι εισβολείς μπορούσαν να διεισδύσουν στην κυμαϊκή χώρα), στην υπεράσπιση του άστεως, των πολισμάτων και φρουρίων της χώρας, και στην επάνδρωση του κυμαϊκού ναυτικού το οποίο προστάτευε τις ακτές από ενδεχόμενη ετρουσκική επίθεση.

Οι Έλληνες αντιμετώπισαν τους Ετρουσκο-Ιταλούς σε μία στενή διάβαση η οποία βρισκόταν ανάμεσα σε βουνά και έλη. Οι αρχαίοι συγγραφείς δεν εντοπίζουν γεωγραφικά το συγκεκριμένο στενό. Άποψη μας είναι πως πρόκειται είτε για εκείνο που σχηματιζόταν στην αρχαιότητα ανάμεσα στο όρος Μασσικο και τα έλη των εκβολών του Ουολτούρνου (πιθανότερο), ή ίσως το πέρασμα μεταξύ του ποταμού Σηβαίθου και του ηφαιστείου του Βεζουβίου. Λόγω του στενού χώρου, οι εισβολείς δεν κατάφεραν να εκμεταλλευθούν τη συντριπτική αριθμητική τους υπεροχή και αναγκάσθηκαν να πολεμήσουν με ίδιο μήκος παράταξης τους Κυμαίους οπλίτες, όπως συνέβη με τους Πέρσες εναντίον των Σπαρτιατών 44 χρόνια αργότερα στο στενό των Θερμοπυλών. Ευτυχώς σε αυτή την περίπτωση δεν υπήρξε κάποια Ανοπαία Ατραπός και το ετρουσκο-ιταλικό πεζικό κάμφθηκε. Παρότι η μεγάλη πλειοψηφία του ήταν ελαφρά οπλισμένοι (όπως και οι Ασιάτες που αντιμετώπισαν οι μητροπολιτικοί Ελληνες), οι οπλίτες του πρέπει να ήταν περισσότεροι από τους Ελληνες, λόγω της συντριπτικής αριθμητικής υπεροχής του. Οι Ετρούσκοι, Λατίνοι, Ουμβροι και Δαύνιοι διέθεταν οπλίτες (κυρίως οι πρώτοι). Το ετρουσκικό ιππικό προσπάθησε να αποτρέψει την επερχόμενη ήττα επιχειρώντας να περικυκλώσει τους Ελληνες, αλλά απέτυχε λόγω της στενότητας του χώρου. Λόγω αυτού του γεγονότος και του μεγάλου πλήθους τους, πολλοί Ετρούσκοι και Ιταλοί δεν κατάφεραν να διαφύγουν εγκαίρως από το πεδίο της σύγκρουσης, με συνέπεια να σφαγιασθούν από τους Κυμαίους ή να ποδοπατηθούν. Δεν αναφέρονται οι απώλειες αλλά ο αριθμός των εξοντωθέντων εισβολέων διαφαίνεται από το ότι δεν προσέβαλαν ποτέ πάλι την Κύμη από την ξηρά.

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

4η Προπόνηση του Συλλόγου, Κυριακη 22 Απριλίου

Την Κυριακή 22 Απριλίου 2012, πραγματοποιηθηκε στον ανοιχτο χωρο προπονησεως μας στα Καμίνια Αττικης , η 4η Προπόνηση μας για το ετος 2012.

Μελη του Συλλόγου εκπαιδευτηκαν στην χορογραφια μαχης  βαση της οποίας θα γινει η παρουσίαση μας στο Αρχαιολογικό Φεστιβάλ GalloRoman Days, στην Λυων της Γαλλίας, τον Προσεχή Ιούνιο.